Μυωπία και Καραντίνα

Οι αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας για την υγεία των ματιών  έρχονται τώρα στο φως, καθώς όπως επισημάνθηκε στο Συνέδριο EURETINA 2021, φαίνεται πως μια νέα πανδημία γεννάται μέσα στην τρέχουσα πανδημία του COVID.

“Είναι γνωστό εδώ και καιρό πως η κοντινή εργασία και η παρατεταμένη παραμονή μας μπροστά σε μία οθόνη, συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην εξέλιξη της μυωπίας. Αντιθέτως, ο χρόνος που ξοδεύουμε μακριά από τις ηλεκτρονικές οθόνες αποδεικνύεται ιδιαίτερα ευεργετικός για τα μάτια μας”.

Με αυτά τα λόγια άνοιξε την συνεδρία της “Μυωπία και Καραντίνα” η Caroline Klaver MD, PhD, η οποία παρουσίασε ευρήματα μελέτης σχετικά με την αντιμετώπιση της μυωπίας στα παιδιά. 

Σύμφωνα με τα λεγόμενα της, τα παιδιά (άλλα οι ενήλικες) θα πρέπει να ακολουθούν τον κανόνα 20-20-2, πράγμα το οποίο σημαίνει πως μετά από 20 λεπτά παραμονής σε μία οθόνη, θα πρέπει για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα να απομακρύνουν το βλέμμα τους από αυτές εστιάζοντας σε ένα αντικείμενο το οποίο βρίσκεται σε κάποια απόσταση. 

Επιπλέον, ιδιαίτερα τα παιδιά θα πρέπει να ξοδεύουν τουλάχιστον 2 ώρες την ημέρα σε εξωτερικές δραστηριότητες, οι οποίες δεν περιλαμβάνουν την ενασχόληση τους με ηλεκτρονικές οθόνες.

Ο κατ΄ οίκον όμως περιορισμός κατά τη διάρκεια της καραντίνας, αλλά και η διαδικτυακή εκπαίδευση των παιδιών ή εργασίας των ενηλίκων, έχουν κάνει την τήρηση αυτών των συμβουλευτικών κανόνων ιδιαίτερα δύσκολη, σε βαθμό που να είμαστε πλέον σε θέση να μιλάμε για μία “πανδημική μυωπία”.

Το πρόβλημα αφορά φυσικά και τους έφηβους, παρότι όσο μικρότερο ηλικιακά είναι το παιδί, τόσο μεγαλύτερος  είναι ο κίνδυνος εξέλιξης της μυωπίας του.

Στα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης στην Κίνα στην οποία συμμετείχαν 100.000 παιδιά σχολικής ηλικίας, φαίνεται πως τον μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν τα παιδιά που βρίσκονται στις ηλικίες μεταξύ 6-8 ετών. 

Ο επιπολασμός της μυωπίας υπερτριπλασιάστηκε μέσα σε 1 χρόνο, από το 2019 εώς το 2020, πράγμα το οποίο φυσικά σχετίζεται με την τεράστια αύξηση παραμονής μπροστά από μία οθόνη κατά την διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, και την παράλληλη μείωση του χρόνου που ξοδεύεται σε εξωτερικούς χώρους.

Ενδεικτικά είναι επίσης τα αποτελέσματα διαφορετικής μελέτης, στα οποία σημειώνεται η τρομακτική αύξηση του ποσοστού των παιδιών που χρησιμοποίησαν ψηφιακές συσκευές κατά την διάρκεια μίας ημέρας, από περίπου 20% σε σχεδόν 80%. 

Όπως αναφέρει η Caroline Klaver MD, PhD, «Ένα σημαντικό ποσοστό των παιδιών βρέθηκε να περνούν επτά ώρες την ημέρα στο Διαδίκτυο».

Τι σημαίνει όμως ακριβώς «χρόνος επί της οθόνης»; 

Υπάρχει άραγε διαφορά στις επιπτώσεις που προκαλούνται στα μάτια μας, από τους διαφορετικούς τύπους οθονών; 

Η απάντηση είναι θετική καθώς ο κύριος παράγοντας κινδύνου φαίνεται να είναι η απόσταση μεταξύ των ματιών και του αντικειμένου στο οποίο εστιάζετε.

Οι επιτραπέζιοι υπολογιστές φαίνεται να προκαλούν μια πιο ήπια αύξηση της μυωπίας από τα smartphone, τα οποία κρατούνται σε πιο κοντινή απόσταση από τα μάτια μας. Αξίζει εδώ να αναφέρουμε πω  τα βιβλία φαίνεται να είναι χειρότερα από τους επιτραπέζιους υπολογιστές. 

Αυτό λοιπόν που διαφαίνεται να έχει μεγαλύτερη σημασία, είναι η απόσταση από το αντικείμενο στο οποίο εστιάζουμε σε συνάρτηση με την διάρκεια της χρήσης που κάνουμε. 

Όσο μακρύτερα βρίσκεται το αντικείμενο, τόσο το καλύτερο, και όσα περισσότερα διαλείμματα κάνουμε, τόσο πιο ευεργετικά λειτουργούμε για τα μάτια μας.

Τι πρέπει να κάνουν τα παιδιά;

Πρακτικά, εξακολουθούν να ισχύουν οι οδηγίες του ΠΟΥ για τον χρόνο παραμονής σε μία οθόνη: 

• Δεν επιτρέπουμε τον χρήση οθόνης για παιδιά κάτω των 2 ετών. 
• Παιδιά 2-5 ετών θα πρέπει να περνούν λιγότερο από μία ώρα την ημέρα μπροστά από μια συσκευή.
• Τα παιδιά από 6-10 ετών θα πρέπει να εκτίθενται κάτω από δύο ώρες την ημέρα
• Τα παιδιά ηλικίας 11 έως 15 ετών χρειάζεται να ξοδεύουν λιγότερο από τρεις ώρες την ημέρα μπροστά από μία οθόνη, κάνοντας διαλείμματα κάθε 20 λεπτά.

«Η καραντίνα είναι επικίνδυνη για τη μυωπία», κατέληξε η Dr. Klaver, προτρέποντας τους οφθαλμίατρους να μεταδώσουν αυτούς τους κινδύνους στους ασθενείς, ώστε να συμβάλουν και οι ίδιοι στην αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου.

Πηγή: Περιοδικό Eurotimes, τεύχος 11/21