Φακοί Επαφής – Χρήσιμοι όσο & Επικίνδυνοι

Οι φακοί επαφής έχοντας διανύσει ήδη μια απόσταση πάνω από 100 χρόνια από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν, φτάσανε σήμερα να αποτελούν ένα αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητας εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.

Ιδανική λύση για όσους δεν θέλουν να φορούν γυαλιά, ή που έχουν ‘δύσκολα’ γυαλιά (π.χ. υψηλή μυωπία ή υπερμετρωπία ή ‘περίεργο’ αστιγματισμό), εξαιρετικό εργαλείο στη θεραπεία παθήσεων του κερατοειδούς, μπορεί να έχουν ακόμα και κοσμητική χρήση(π.χ. χρωματιστοί φ.ε.).

Η εξέλιξη στην τεχνολογία της κατασκευής φακών επαφής,  έχει οδηγήσει στις μέρες μας στην ύπαρξη διαφόρων ειδών και τύπων φακών, ο καθένας με την δίκη του χρήση και τις δικές του ιδιαιτερότητες. Στο σημείωμα μας θα μας απασχολήσουν κυρίως οι μαλακοί φακοί επαφής. Συχνής αντικατάστασης, οι οποίοι αφορούν και τους περισσότερους κοινούς χρήστες, καθώς τα άλλα είδη (σκληροί ,ημίσκληροι) έχουν περισσότερο εξειδικευμένες χρήσεις.

Αυτό που πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι σκοπός αυτού του σημειώματος δεν είναι να προτείνει λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα διάθλασης ή να κάνει προτάσεις για συγκεκριμένους φακούς επαφής. Καθώς αυτό είναι μία εξατομικευμένη διαδικασία που οφείλει να γίνεται στο χώρο ενός ιατρείου ή ενός οργανωμένου νοσοκομειακού τμήματος.

Ο σκοπός είναι να δώσουμε κάποιες απλές συμβουλές και πληροφορίες, έτσι ώστε η χρήση των φακών επαφής να είναι και ασφαλής και λειτουργική. Δεν πρέπει, άλλωστε ,ποτέ να ξεχνάμε ότι ο φακός επαφής είναι ένα ξένο σώμα το οποίο μπαίνει στο μάτι μας, και ότι το μάτι μας αντανακλαστικά προσπαθεί για την προστασία του να αποβάλλει κάθε ξένο σώμα.

Για να είναι λοιπόν λειτουργική και χωρίς κινδύνους αυτή η συνύπαρξη θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας μερικά απλά πράγματα που θα μας βοηθήσουν στην καλύτερη χρήση τους:

Οι φακοί επαφής πρέπει να αντικαθίσταντε στο χρονικό διάστημα που συστήνει ο κατασκευαστής τους και όχι σε μακρύτερο. Αλλιώς αυξάνει η ποσότητα των πρωτεϊνικών εναποθέσεων επί του φακού ,πράγμα που δρα ερεθιστικά για το μάτι.

Όσο μικρότερης διάρκειας είναι οι φακοί επαφής τόσο καλύτερα ανεκτοί και ασφαλείς είναι. Η χρήση ,για παράδειγμα, των ημερήσιων φακών επαφής μειώνει τις δυνητικές επιπλοκές και τα απρόοπτα αφού οι φακοί δεν ξαναχρησιμοποιούνται, δεν χρειάζονται υγρά, τα οποία και αυτά είναι σε κάποιο βαθμό ερεθιστικά για τα μάτια, ενώ και η θήκη των φακών, η οποία αποτελεί μια πιθανή εστία πολλαπλασιασμού μικροβίων, χρησιμοποιείται μόνο ευκαιριακά.

Το καλοκαίρι παρατηρείται αυξημένη συχνότητα κερατοειδικών ελκών σε χρήστες. Το έλκος του κερατοειδούς είναι η πιο βαριά και δύσκολη στην αντιμετώπισή της επιπλοκή από χρήση φακών επαφής και μπορεί να αποδειχθεί καταστρεπτική για το μάτι.

Η αυξημένη συχνότητα δικαιολογείται από το ότι η αυξημένη θερμοκρασία του περιβάλλοντος αποτελεί έναν πολύ ευνοϊκό παράγοντα ανάπτυξης μικροβίων, ενώ φαίνεται ότι και η χρήση κατά την κολύμβηση παίζει το ρόλο της. Μια καλή λύση στο τελευταίο είναι η χρήση ημερήσιων φακών επαφής τους οποίους πετάμε μετά το μπάνιο ή το να φοράμε γυαλάκια κολύμβησης πάνω από τους φακούς.

Οι αλλεργίες τέλος, οι οποίες είναι παρατηρημένο ότι αυξάνουν σε συχνότητα την άνοιξη και προς το τέλος του καλοκαιριού, συνδυάζονται με οφθαλμικό κνησμό, αυξημένη παραγωγή βλέννης, κοκκίνισμα των ματιών και τελικά δυσανεξία στους φακούς επαφής.

Θα πρέπει λοιπόν έγκαιρα ο αλλεργικός χρήστης να συμβουλεύεται τον οφθαλμίατρό του για να είναι προετοιμασμένος για την αντιμετώπιση αυτών των συμπτωμάτων (χορήγηση αντιισταμινικών, κολλυρίων, τεχνητών δακρύων χωρίς συντηρητικά, περιορισμός χρήσης).

Τέλος και αφού υπενθυμίσουμε ότι η χορήγηση και εφαρμογή των φακών επαφής είναι δουλειά του οφθαλμιάτρου και μόνο, να αναφέρουμε ένα μικρό οδηγό για την ασφαλή καθημερινή μας ενασχόληση με τους φακούς επαφής

• Καλό πλύσιμο των χεριών πριν να βάλουμε ή να βγάλουμε τους φακούς μας.
• Καθαρισμός τους μετά από κάθε χρήση.
• Αλλαγή των υγρών της θήκης κάθε μέρα.
• Συχνός καθαρισμός ή (καλύτερα) αλλαγή της θήκης.
• Μην κρατάτε το μπουκάλι των υγρών ανοικτό για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Αποφεύγετε το νερό της βρύσης ή το σάλιο για να ενυδατώνετε το φακό.
• Αναζητήστε αμέσως βοήθεια ειδικού, αφού βέβαια πρώτα βγάλετε τον φακό, αν δείτε, παρατηρήσετε σημείο μόλυνσης ή φλεγμονής, όπως έντονο κοκκίνισμα, πόνος που δεν υποχωρεί, θόλωση όρασης, έντονες εκκρίσεις.

Tip: Ενημερωθείτε σχετικά το “Τεμπέλικο Μάτι” στο παιδί.